"Παλαιότεροι κάτοικοι της Αιτωλίας είναι οι Κουρήτες, που πήραν το όνομά τους από το βουνό Κούριο, που είναι κοντά στην παλαιά Πλευρώνα, η δε χώρα λεγόταν Κουρήτις. Κατά τον Έφορο, "στην αρχή όλη τη χώρα κατείχαν οι Κουρήτες. Έφτασε από την Ήλιδα ο Αιτωλός, ο γιος του Ενδυμίωνα και τους νίκησε στον πόλεμο".

Σύμφωνα με τον ίδιο ιστορικό " οι εχθροί τους αρπάζανε από τα μπροστινά μαλλιά και τους σκότωναν, οπότε αυτοί άφηναν μακριά τα μαλλιά τους πίσω και έκοβαν κοντά τα μπροστινά".

Ονομάστηκαν Κουρήτες από το χτένισμα, την "κουρά" τους. Μετά ήρθαν στην Αιτωλία, έμειναν στα μέρη της Πλευρώνας και έλεγαν τους κατοίκους, πέρα από τον Αχελώο Ακαρνάνες, επειδή άφηναν τα μαλλιά τους ακούρευτα. Μερικοί πάλι λένε πως καθένας από τους δύο λαούς ονομάστηκε έτσι από κάποιον ήρωα. Άλλοι πως οι Κουρήτες ονομάστηκαν από το όρος Κούριο, που είναι πάνω από την Πλευρώνα και ήταν γένος Αιτωλών.

Ο Ευριπίδης ταυτίζει τους Κουρήτες με τους Κορύβαντες. Ήταν οπλισμένοι με περικεφαλαία με τριπλό λόφο (τρικόρυθος) και εφεύραν στο μυθικό εκείνο σπήλαιο της Ίδης, στην Κρήτη, το τύμπανο. Είναι επίσης εφευρέτες του πυρρίχειου χορού.

Σε παλαιά γραπτή πηγή οι Κουρήτες χαρακτηρίζονται "θεοί φιλοπαίγμονες και ορχηστήρες", δηλαδή παιχνιδιάρηδες και χορευταράδες. Είχαν δε και μαντική δύναμη, γι' αυτό και έχει μείνει η παροιμία "Κουρήτων στόμα". Λέγεται ότι ήταν οι πρώτοι άνθρωποι που κατοίκησαν τη γη, μάλιστα ξεφύτρωσαν από τη γη, όπως τα δέντρα."

 Από το βιβλίο "ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΠΛΕΥΡΩΝΑΣ" του φιλόλογου κ. Παπαδόπουλου Κωνσταντίνου.